Philatelic Society of Athens - Κλασσικές Σφραγίδες

Τις προγραμματοσημολογικές σφραγίδες, που χρησιμοποίησαν τα ταχυδρομικά γραφεία πριν να κυκλοφορήσουν τα πρώτα γραμματόσημα. Στην Ελλάδα προγραματοσημολογικές σφραγίδες χρησιμοποιήθηκαν από την αρχή της οργάνωσης της ταχυδρομικής υπηρεσίας από τον Καποδίστρια μέχρι την κυκλοφορία των πρώτων γραμματοσήμων. Οι προγραμματοσημολογικές σφραγίδες κατατάσσονται σε τρεις (3) τύπους
- Τύπος 1^ος :Στον πρώτο τύπο κατατάσσονται οι σφραγίδες "κουμπί", δηλ. σφραγίδες, που φέρουν την ονομασία του ταχυδρομικού γραφείου χωρίς χρονολογία ή κόσμημα με κλαδιά δάφνης.
- Τύπος 2^ος :Στο δεύτερο τύπο κατατάσσονται οι δίκυκλες σφραγίδες, που φέρουν την ονομασία του ταχυδρομικού γραφείου, στο κέντρο χρονολογία και κόσμημα με κλαδιά δάφνης.
- Τύπος 3^ος :Στον τρίτο τύπο τοποθετούνται οι δίκυκλες σφραγίδες, που φέρουν πάνω το όνομα του ταχυδρομικού γραφείου, κάτω τον χαρακτηριστικό αριθμό του γραφείου μέσα σε παρένθεση και στο κέντρο τη χρονολογία.
Τις σφραγίδες που χρησιμοποίησαν τα ταχυδρομικά γραφεία μετά την καθιέρωση και κυκλοφορία των πρώτων γραμματοσήμων από το 1861 μέχρι το1900. Οι κλασικές αυτές Ελληνικές σφραγίδες κατατάσσονται σε έξη (6) τύπους :
- Τύπος 1^ος :Ο πρώτος τύπος είναι η ρομβοειδής στικτή σφραγίδα,που χρησιμοποιήθηκε την πρώτη ημέρα κυκλοφορίας των Ελληνικών γραμματοσήμων δηλ. την 1η Οκτωβρίου 1861. Έχει το σχήμα του ρόμβου με διαστάσεις και φέρει 64 λεπτές τελείες, με 8 τελείες σε κάθε πλευρά σε ίσες αποστάσεις η μια από την άλλη.
  Ο αριθμός του ταχυδρομικού γραφείου βρίσκεται στην τομή των δύο διαγω-νίων, αν είναι μονοψήφιος ο αριθμός του. Αν είναι διψήφιος ο αριθμός του γραφείου το κάθε ψηφίο του αριθμού απέχει το ίδιο σε απόσταση μια τελείας από την τομή των διαγωνίων και αν είναι τριψήφιος, τότε το μεσαίο ψηφίο του αριθμού του Γραφείου βρίσκεται στη τομή των διαγωνίων και τα άλλα ψηφία του απέχουν το ίδιο σε απόσταση δύο τελειών από
- Τύπος 2^ος : Ο τύπος της σφραγίδας αυτής χρησιμοποιήθηκε για την ακύρωση γραμματοσήμων από το μήνα Σεπτέμβριο του 1872. Είναι δίκυκλες σφραγίδες με διάμετρο του εξωτερικού κύκλου 21 χιλιοστά, στο πάνω μέρος φέρουν την ονομασία του ταχυδρομικού γραφείου, στο κέντρο τη χρονολογία και κάτω μέσα σε παρένθεση τον αριθμό του ταχυδρομικού γραφείου.
  Σε ορισμένα ταχυδρομικά γραφεία, όπως της Αθήνας, του Πειραιά, της Πάτρας κλπ, οι σφραγίδες αυτές τις συναντάμε με διάμετρο του εξωτερικού κύκλου από 20½ έως και 23½ χιλιοστά. Επίσης στα Ελληνικά ταχυδρομικά γραφεία του Εξωτερικού οι σφραγίδες αυτές φέρουνστο κάτω μέρος και μέσα σε παρένθεση την ονομασία της χώρας,που λειτουργούσε το Γραφείο αντί του αριθμού του ταχυδρομικού γραφείου, όπως Αλεξάνδρεια (Τουρκία), Θεσσαλονίκη (Τουρκία) κλπ
- Τύπος 3^ος : Η σφραγίδα αυτού του τύπου χρησιμοποιήθηκε στο τέλος του 1885. Οι σφραγίδες αυτές είναι δίκυκλες και μοιάζουν με τις σφραγίδες του 2ου τύπου με τη διαφορά ότι ο αριθμός του ταχυδρομικού γραφείου βρίσκεται στο κάτω μέρος, αλλά όχι μέσα σε παρένθεση. Επίσης η διάμετρος του εξωτερικού κύ-κλου είναι από 22 έως 23 χιλιοστά. Τα ταχυδρομικά γραφεία της Αθήνας, της Πάτρας, του Βόλου και της Σύρου χρησιμοποίησαν σφραγίδες 3ου τύπου με διάμετρο 25 χιλιοστά και χρονολογία με τέσσερις γραμμές.
  Στην τέταρτη γραμμή αναγραφόταν η ώρα σφράγισης της επιστολής. Ορισμένα άλλα ταχυδρομικά γραφεία χρησιμοποίησαν σαν σφραγίδες με διάμετρο του εξωτερικού κύκλου 21 χιλιοστά και χωρίς το αριθμό του ταχυδρομικού γραφείου στο κάτω μέρος της σφραγίδας και αντί του αριθμού φέρουν την περιοχή του ταχυδρομικού γραφείου ή αστερίσκο (*)
- Τύπος 4^ος : Οι σφραγίδες και αυτού του Τύπου είναι δίκυκλες με διάμετρο του εξωτερικού κύκλου περίπου 22 χιλιοστά.Φέρουν στο πάνω μέρος την ονομασία του ταχυδρομικού γραφείου, στο κέντρο χρονολογία σε τρεις γραμμές ( τρίγραμμη ημερομηνία ), ενώ δεν έχουν αριθμό Γραφείου στο κάτω μέρος.
  Μοναδική εξαίρεσηη σφραγίδα "Αθήναι", που φέρει αριθμό Γραφείου στη βάσης της, μέσα σε παρένθεση. Η σφραγίδα του τέταρτου τύπου συνηθίζεται να λέγεται Γοτθική, δεδομένου ότι τα γράμματα της ονομασίας του ταχυδρομικού γραφείου είναι παχύτερα και είναι ύψους 2 χιλιοστών.
- Τύπος 5^ος : Η σφραγίδα του πέμπτου τύπου χρησιμοποιήθηκε στην περίοδο 1890-1900. Είναι δίκυκλη με διάμετρο του εξωτερικού κύκλου 24 χιλιοστά,στο κέντρο τρίγραμμη χρονολογία και στο κάτω μέρος κόσμημα (ανθέμιο). Συναντάμε όμως σφραγίδες του 5ου τύπου με διάμετρο στον εξωτερικό κύκλο μικρότερο ή και μεγαλύτερο της κανονικής, 21 και 25 χιλιοστά, όπως και σφραγίδες χωρίς κόσμημα στη βάση, αλλά την ονομασία του ταχυδρομικού γραφείου στο πάνω μέρος, όπως Καλαμαί, Άρτα κλπ. Επίσης υπάρχουν και σφραγίδες του 5ου τύπου, χωρίς όμως χρονολογία στο κέντρο, όπως οι σιδηροδρομικές σφραγίδες Πατρών - Αθηνών, Πύργου - Πατρών κλπ.
- Τύπος 6^ος :Η σφραγίδα του έκτου τύπου έχει τα ίδια στοιχεία με τον 5ο τύπο και έχει το ίδιο μέγεθος, αλλά είναι μονόκυκλη και δεν έχει στο κάτω μέρος κόσμημα, με εξαίρεση μια σφραγίδα Πειραιεύς, που φέρει και κόσμημα. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες στις σφραγίδες του 6ου τύπου.
  Μια ποικιλία συναντάμε σε μεγάλα ταχυδρομικά γραφεία της εποχής του 1882, Αθήναι, Πάτραι, Βόλοσ, Πειραιεύς, Κέρκυρα, όπου οι σφραγίδες τους φέρουν στο πάνω μέρος την ονομασία του ταχυδρομικού γραφείου, στο κέντρο τη χρονολογία και ειδικότερα σε παράλληλες γραμμές την ημέρα, τομήνα και την ώρασφράγισης της επιστολής και στο κάτω μέρος, στη βάση της σφραγίδας, ημικυκλικά, το έτος.
  
  Ειδικότερα η σφραγίδα του 6ου τύπου Αθήναι, φέρει τους αριθμούς των παραρτημάτων των ταχυδρομικών γραφείων 1 έως 9 κάτω από τη μέση του κύκλου, δεξιά και αριστερά, και αναγράφει το έτος σε διψήφιο αριθμό ή σε παράλληλη τέταρτη γραμμή με τετραψήφιο αριθμό.